Ώρες ώρες κάθομαι και συλλογίζομαι…
Πόσο μεγάλη ευθύνη νιώθω πως έχω όταν μοιράζομαι τη γνώμη μου με άλλους.
Όσα περισσότερα γνωρίζεις μερικές φορές, τόσο το χειρότερο.
Που λέει ο λόγος δηλαδή…
Μια πιο ευρεία και βαθιά γνώση, ενίοτε δυσκολεύει τις αποφάσεις.
Είναι πολλά τα μέρη του συστήματος βλέπεις.
Τα moving parts.
Μπορεί να σε κάνει και λίγο αναβλητικό, συμφωνείς;
Και αυτή η αναβλητικότητα σερβίρεται σε πολλές γεύσεις η άτιμη…
Ίσως να σου ακουστεί λίγο μυστήριο, ακόμα και υπερβολικό αυτό που μοιράζομαι παρακάτω.
Το κατανοώ αν ισχύει κάτι τέτοιο.
Απλά…
Όταν ξέρω ότι τα λόγια μου -όπως και τα δικά σου, όπως όλων- μπορεί να επηρεάσουν τις αποφάσεις κάποιου άλλου, εμένα αυτό με απασχολεί ιδιαίτερα.
Με προβληματίζει.
Είναι μια ευθύνη ρε παιδί μου.
Από τη μια βέβαια το πώς ο καθένας ερμηνεύει τα λόγια σου είναι δικό του θέμα.
Έχει τα δικά του φίλτρα, τις δικές του πεποιθήσεις, εμπειρίες, νοοτροπίες, τραύματα και τις υπόλοιπες παραμέτρους της διαδικασίας παραγωγής νοήματος.
Από την άλλη πάλι, ο τρόπος που θα πεις κάτι, σίγουρα θα επηρεάσει το πώς ο άλλος θα ερμηνεύσει τα λόγια σου.
Είναι πολύ πιθανό ακόμα και να καθορίσει αυτά που θα πιστέψει και τελικά αυτά που θα κάνει (ή που δεν θα κάνει).
Τι προσπαθείς να μας πεις;
Θέλω να εισάγω έναν όρο.
Τον αναζήτησα και δεν βλέπω να υπάρχει.
Το(ν) βρίσκω όμως απαραίτητο.
Δε θυμάμαι πώς και από που είχα αρχικά εμπνευστεί γι’ αυτό.
Κάπου πάντως το είχα συναντήσει και καθώς γράφω, μια απαλή διαίσθηση μου λέει ‘σε ένα προφίλ ενός ατόμου στο LinkedIn’.
Για να το λέει κάτι θα ξέρει ????
(Μα βλέπεις τι μηχανή αναζήτησης έχουμε ενσωματωμένη; )
Πίσω στο θέμα μας.
Ο όρος λοιπόν είναι: “Ηθική επιρροή”.
Καθώς λοιπόν δε βρίσκω κάποιον ορισμό και αφού έχω την ελευθερία και την πολυτέλεια να γράφω στο δικό μου χώρο, θα δημιουργήσω τον δικό μου ευθύς αμέσως.
Πριν όμως το επιχειρήσω, ας πάω λίγο στο λεξικό να δω τι λέει για τη λέξη επιρροή:
“το να επηρεάζει κάποιος τον πνευματικό ή ψυχικό κόσμο κάποιου άλλου, να ασκεί επίδραση στη διαμόρφωσή του, στις εκδηλώσεις ή στις αποφάσεις του”.
Ηθική επιρροή λοιπόν, είναι να κάνει κάποιος αυτό που ορίζεται ως επιρροή, με ηθικό τρόπο και σκοπό.
Η πρόθεση δηλαδή καθορίζει το αν η επιρροή είναι ηθική, αν είναι ουδέτερη ή αν είναι ανήθικη.
Ανήθικη (πρόθεση και) επιρροή -για μένα- είναι όταν έχεις κάποιο πονηρό σκοπό, γνωρίζεις ακριβώς τι κάνεις και το κάνεις συνειδητά για να εκμεταλλευτείς κάποιον άλλον.
Ουδέτερη, είναι όταν κάνεις κάτι -στην ουσία χειραγωγείς με κάποιο τρόπο- χωρίς να γνωρίζεις τη ‘μηχανική’ της τεχνικής.
Γίνεται δηλαδή ‘από φυσικού’.
Απλά γιατί το έχεις υιοθετήσει, το έχεις ‘κολλήσει’ από κάποιον άλλον.
Δε γνωρίζεις τι ακριβώς κάνεις εκείνη τη στιγμή, ξέρεις όμως ότι δουλεύει και γι’ αυτό το χρησιμοποιείς για να κάνεις το δικό σου.
Να πετύχεις το σκοπό σου.
Την ατζέντα σου.
Χωρίς καν να το γνωρίζεις…
(πονάει λίγο όταν το ακούς έτσι ε; και σε μένα το ίδιο συμβαίνει…)
Η ηθική επιρροή λοιπόν, είναι κάτι που με απασχολεί και με προβληματίζει καιρό τώρα.
Το βάζω στην κορυφή του συστήματος των προσωπικών αξιών μου.
Η αυτεπίγνωση και η αυτογνωσία βλέπεις έχουν και το τίμημά τους.
Το να μην ξέρεις και να το κάνεις (έτσι ζούμε κατά βάση), “συγχωρείται” κατα μια έννοια.
Τουλάχιστον δεν έχεις πρόθεση να εκμεταλλευτείς ή/και να χειραγωγήσεις κάποιον άλλον συνειδητά.
Αν το κάνεις ασυνείδητα, τότε -αν είσαι σαν εμένα- πάλι δεν είναι μια συμπεριφορά που θα ήθελες να έχεις, απλά είσαι έρμαιο των ενστίκτων σου για να καλυφθούν οι ανάγκες που δεν γνωρίζεις καν ότι υπάρχουν.
Όταν οι ανάγκες μας δεν καλύπτονται συνειδητά, καλύπτονται ασυνείδητα.
Γι’ αυτό χειραγωγούμε. Όλοι μας. Καθημερινά.
Σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό, δεν υπάρχει άνθρωπος που να μην χειραγωγεί ασυνείδητα γιατί πολύ απλά οι ανάγκες που έχουμε είναι ένα αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής μας.
(Οι ανθρώπινες ανάγκες είναι ένα μεγάλο κεφάλαιο το οποίο θα ‘σκαλίσω’ σε επόμενο μήνυμα).
Σε προ(σ)καλώ να παρατηρήσεις τις επόμενες μέρες πώς οι άλλοι μπορεί να σε χειραγωγούν και πώς μπορεί να το κάνεις κι εσύ.
Με αυτά που λένε, με αυτά που υπονοούν, με τις χειρονομίες τους, τις κινήσεις τους, τις πράξεις τους.
Δώσε λίγο περισσότερο έμφαση στη διαίσθησή σου παρά στο μυαλό και το ρομποτάκι που δε σταματάει την… πάρλα.
Κάθε μέρα λοιπόν, κάθε στιγμή που σκέφτομαι κάτι να μοιραστώ, είτε να γράψω είτε να μιλήσω, κάνω μια ερώτηση στον εαυτό μου:
Πώς μπορώ να κάνω τη δουλειά μου με ηθικό αλλά και αποτελεσματικό τρόπο;
Πώς μπορώ να ακροβατώ στο σχοινί της επιρροής, χωρίς να πέσω και χωρίς να κάνω λάθος κινήσεις…
Είναι λεπτό το ζήτημα.
Δεν ξέρω αν με νιώθεις.
Δεν έχουμε όλοι το ίδιο ‘ηθικόμετρο’ ούτε την ίδια ηθική πυξίδα.
Δεν υπάρχει σωστό ή λάθος.
Έχουμε όμως τη δυνατότητα να το ‘φτιάξουμε’ στα μέτρα μας.
Και για να φτάσουμε στη δημιουργία, θα πρέπει να μείνουμε λίγο εκεί να το σκεφτούμε.
Να το αναλύσουμε…
Σε τελική ανάλυση εγώ απλά την καρδιά μου σου ανοίγω, τις σκέψεις μου σου λέω, τις γνώσεις μου μοιράζομαι…
Εσύ τώρα μπορείς να τα πάρεις αν έχεις τη διάθεση και να τα αφουγκραστείς.
Είναι πάντως περίεργη η αίσθηση και η εμπειρία να έχεις την επιθυμία, τη γνώση, την επίγνωση, τα εργαλεία, τις ιδέες και να αποφασίσεις να μην κάνεις κάτι που δεν θεωρείς ότι είναι σύμφωνο με τις αξίες σου.
Μπορείς βέβαια να αλλάξεις τις αξίες σου και την ερμηνεία που δίνεις στην ηθική.
Αλλά τότε μπορεί να νιώσεις φθηνός. Ποταπός.
Έως και εντελώς αμαρτωλός ????
Βρέθηκα σε τέτοια διλήμματα αρκετές φορές με το marketing.
Επειδή όμως θέλω να κοιμάμαι ήσυχος τα βράδια, θα συνεχίσω με την ίδια πυξίδα και την ηθική επιρροή.
Ούτως ή άλλως εγώ για την αγάπη βελτιστοποιώ, το κέρδος το βλέπω σαν υποπροϊόν, σαν μια συστημική ανάδυση ????
Τί λες εσύ για όλα αυτά αγαπημένε/η; Πώς τα βρίσκεις;
Σε έχει απασχολήσει κάτι τέτοιο; Ή κάτι παρόμοιο;
Αυτό με τις αξίες; Αυτό με τη χειραγώγηση;
Μόνο εγώ τα βλέπω την ‘αξία των αξιών’ στην εποχή που έχει… βρωμίσει ο τόπος από ψευδο-influencers;
Μμ;
Τροφή για σκέψη ????
Υ.Γ. Αν είχες εγγραφεί στο #100daychallenge πέρσι τέτοιον καιρό, τότε μάλλον θα έλαβες ένα email την περασμένη εβδομάδα με ένα άρθρο.
Έγινε κατά λάθος. Ζητώ συγνώμη γι’ αυτό.
Είπαμε…
Όταν το σύστημα έχει πολλά moving parts, κάτι που κάνεις μπορεί να επηρεάσει κάτι άλλο που δεν μπορείς να σκεφτείς.
Μικρό το κακό, απλά ήθελα να σου πω ότι το είδα και ήταν… περιττό ????
Καλές διακοπές!